F-Gas certificaat – wat is het en waarom is het nodig?
De term F-Gas certificaat wordt tegenwoordig vaak gezocht vanwege de nauwe relatie met een populair en toonaangevend product binnen de hernieuwbare energiebronnen: warmtepompen. Dit certificaat bevestigt dat de houder – doorgaans iemand die werkt met apparaten die F-gassen bevatten – de juiste training en kwalificaties heeft en dat zijn of haar werkzaamheden in dit verband veilig zijn.
Apparaten met F-gassen zijn vooral warmtepompen en airconditioningsystemen, maar in sommige gevallen ook andere koelinstallaties, zoals industriële koelsystemen. Meer details over dit onderwerp vind je in het artikel hieronder.
Wat zijn F-gassen?
F-gassen, oftewel gefluoreerde gassen, vormen een groep gasvormige stoffen die in verschillende industriële toepassingen worden gebruikt. Ze zijn uiterst nuttig en hebben bijgedragen aan aanzienlijke technologische vooruitgang op het gebied van verwarming en koeling. F-gassen zijn bekend uit warmtepompen en airconditioners, waar ze functioneren als koudemiddel (hoewel niet elk koudemiddel in een warmtepompsysteem een F-gas is).
Het gebruik van F-gassen moet echter strikt gereguleerd worden vanwege bepaalde eigenschappen, met name hun hoge opwarmingspotentieel, wat bijdraagt aan klimaatverandering. Om deze reden heeft de Europese Unie een certificeringsplicht opgelegd aan personen die met F-gassen werken, vastgelegd in Verordening (EU) nr. 517/2014 inzake gefluoreerde broeikasgassen.
Wettelijke bepalingen met betrekking tot het F-Gas certificaat
De belangrijkste regelgeving op EU-niveau, die geldt in alle lidstaten van de Europese Unie, is de eerder genoemde Verordening (EU) nr. 517/2014 inzake gefluoreerde broeikasgassen. Deze verordening is echter niet direct toepasbaar, maar bepaalt enkel de algemene richtlijnen voor nationale wetgeving. In elk EU-land heeft het nationale parlement daarom specifieke wetgeving opgesteld. Uiteraard worden lokaal uitgegeven certificaten door nationale certificeringsinstanties erkend binnen de hele Europese Unie.
Wie moet een F-Gas certificaat hebben?
Volgens de regelgeving moeten de volgende partijen in het bezit zijn van een F-Gas certificaat:
- Bedrijven die zich bezighouden met de distributie, installatie en onderhoud van apparatuur die F-gassen bevat
- Medewerkers van deze bedrijven – degenen die verantwoordelijk zijn voor de installatie, het onderhoud, de service en reparaties, maar ook voor de terugwinning van F-gassen uit warmtepompen, airconditioningsystemen en koelunits
Men kan stellen dat het bezit van een F-Gas certificaat tegenwoordig een teken is van goede beroepskwalificaties, mits men ook over praktische kennis beschikt met betrekking tot de bovengenoemde werkzaamheden.
☑️✅ Als je vermoedt dat een bedrijf dat jouw warmtepomp installeert of onderhoudt niet professioneel te werk gaat, heb je het recht om naar een F-Gas certificaat te vragen.
Hoe verkrijg je een F-Gas certificaat voor jezelf of voor een bedrijf?
Het behalen van een F-Gas certificaat verloopt via een standaardprocedure die bestaat uit een opleiding gevolgd door een examen:
- F-Gas training / cursus: Moet worden gevolgd bij een opleidingscentrum met accreditatie. De cursus omvat zowel theoretische als praktische onderdelen met betrekking tot de werking van apparaten die F-gassen bevatten.
- Examen: Dit vindt plaats na afronding van de opleiding.
- Registratie in de F-Gas certificeringsdatabase: Na registratie wordt het certificaat toegekend en verkrijgt men de wettelijke bevoegdheid om in deze sector te werken.
Internationale aspecten van F-Gas bevoegdheden – binnen en buiten de EU
Certificering binnen de EU wordt volgens de regelgeving automatisch erkend. Met een in Nederland of België uitgegeven F-Gas certificaat kan men zonder problemen en volledig legaal in deze sector werken in de hele Europese Unie, waaronder in Duitsland, Ierland en Spanje.
F-Gas bevoegdheden zijn echter een "product" van de Europese Unie, waardoor ze buiten de EU niet automatisch erkend hoeven te worden. Toch kan het bezit van een dergelijk certificaat een voordeel zijn bij het solliciteren naar een baan. Het is echter belangrijk om te onthouden dat een in een EU-land afgegeven certificaat niet per se automatisch wordt erkend in Noorwegen, Zwitserland of het Verenigd Koninkrijk na de Brexit.
Toezichthoudende instantie – waar kun je bindende informatie vinden?
Elk land heeft zelf, bij de implementatie van EU-verordening nr. 517/2014 inzake gefluoreerde broeikasgassen, besloten of het een nieuwe toezichthoudende instantie zou oprichten of deze verantwoordelijkheid zou toewijzen aan een bestaande instelling.
- ✅ In Nederland is de instantie die toezicht houdt op de certificering van F-gassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), opererend onder auspiciën van het verantwoordelijke ministerie. RVO is tevens de instantie die de meest betrouwbare en directe informatie verstrekt. Daarom is het aan te raden om op hun website te zoeken naar informatie over opleidingen, examendata en de voorwaarden voor certificering.
F-gasen - Toezichthoudende instantie - België
- ✅ In België, vanwege de federale structuur, zijn de bevoegdheden met betrekking tot milieu en certificering verdeeld over de regionale overheden:
- Vlaams Gewest: Departement Omgeving (Departement Milieu) is verantwoordelijk voor het toezicht en de certificering van F-gassen.
- Waals Gewest: Direction générale opérationnelle de l'Agriculture, des Ressources naturelles et de l'Environnement (DGO3) behandelt de regelgeving met betrekking tot F-gassen.
- Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Bruxelles Environnement (Leefmilieu Brussel) is verantwoordelijk voor de regulering van F-gassen.
Elk van deze instanties heeft zijn eigen certificerings- en toezichtprogramma’s, aangepast aan de specifieke behoeften van de regio. Daarom is het raadzaam om informatie te zoeken bij de instantie die bevoegd is voor de regio waarin men werkzaam is of wil werken.
Bevoegdheden F-gas - en de garantie op een warmtepomp
☑️✅ Dit is een zeer belangrijke informatie als je van plan bent een warmtepomp te laten installeren.
Veel fabrikanten van warmtepompen en airconditioners vermelden in hun garantievoorwaarden duidelijk dat de installatie moet worden uitgevoerd door een persoon met een F-gas certificaat. Anders kan de garantie op het apparaat komen te vervallen, wat geen goed nieuws zou zijn na een investering van enkele tienduizenden euro’s in een warmtepomp. Uiteraard is het de verantwoordelijkheid van het installatiebedrijf om over een F-gas certificaat te beschikken en ervoor te zorgen dat hun medewerkers gecertificeerd zijn. Echter, in geval van problemen rest alleen nog de mogelijkheid om juridische stappen te ondernemen tegen een onbetrouwbare installateur, aangezien de garantieclaim bij de fabrikant mogelijk wordt afgewezen. En wat als dit bedrijf na een paar jaar niet meer bestaat? Daarom is het belangrijk om te controleren of het installatiebedrijf over een F-gas certificaat beschikt.
Zijn alle koelmiddelen in warmtepompen F-gassen?
☑️✅ Dit is een zeer belangrijke aanvulling. Tot voor kort bestonden vrijwel alle koelmiddelen in warmtepompen uit gefluoreerde gassen, oftewel F-gassen, waarvoor een certificaat vereist was.
Echter, het is belangrijk om te weten dat het populaire en milieuvriendelijke gas R290 geen F-gas is en niet onder deze certificeringsverplichting valt. Dit betekent dat er geen F-gas bevoegdheid nodig is om ermee te werken.
Lijst van de meest gebruikte gefluoreerde gassen
De meest gebruikte F-gassen, oftewel gefluoreerde gassen, zijn:
- R134a - vroeger zeer populair, tegenwoordig minder vanwege de schadelijke impact op het milieu
- R410a - nog steeds een veelgebruikt middel, eigenlijk een mengsel van R32 en R125
- R404a - een gefluoreerd gas dat voornamelijk bestaat uit een mengsel van R125, R143a en R134a
- R32 - tegenwoordig zeer populair en verdringt langzaam andere gefluoreerde gassen vanwege zijn relatief milieuvriendelijke eigenschappen --> BLOG - R32
- R407C - minder gebruikelijk tegenwoordig, maar nog steeds aanwezig in veel warmtepompen
___________
Controleer ook:
Laat een reactie achter