Houtgestookte CV ketels, die na een periode van terugval weer in opkomst zijn, blijken nog steeds behoorlijk populair. Veel mensen die hun centrale verwarmingssysteem moderniseren en het omzetten naar een efficiënter gesloten systeem, vaak in combinatie met een warmtepomp of een gasverwarming, overwegen toch om een ketel op vaste brandstoffen als noodwarmtebron te behouden. De motivaties zijn verschillend, maar meestal is het een voorzorgsmaatregel tegen strenge winters, wat zeker zinvol is.
Het probleem is meestal dat een houtgestookte CV ketel wordt aanbevolen om in een open CV-systeem te werken. Dit is zelfs een veiligheidseis. Als warmtebron met een aanzienlijke thermische traagheid is het geen goed idee om deze in een gesloten systeem te plaatsen.
➡️ Hoe sluit je een houtgestookte CV ketel aan op een gesloten CV-systeem?
➡️ Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen een open en een gesloten systeem?
➡️ Waarom is het beter om een houtgestookte CV ketel in een open systeem te laten werken?
➡️ Wat is een warmtewisselaar voor een ketel op vaste brandstoffen en hoe kies je de juiste?
Wat is het verschil tussen een open en een gesloten CV-systeem?
Een open systeem is kort gezegd een CV-systeem zoals dat vroeger gebruikelijk was, waarbij het water dat door de leidingen stroomt in contact staat met lucht. Dit contact met lucht vindt plaats via een open expansievat dat zich op het hoogste punt van het systeem bevindt (meestal op zolder, in een vliering of iets dergelijks). Het contact met lucht maakt het systeem gevoeliger voor kalkaanslag, waardoor men tegenwoordig de voorkeur geeft aan gesloten systemen. Gesloten systemen zijn gezonder en behouden hun efficiëntie langer, terwijl ze minder gevoelig zijn voor kalkaanslag. Toch hebben open systemen voordelen, zoals meer veiligheid bij traag reagerende warmtebronnen, waaronder ketels op kolen, hout en andere vaste brandstoffen, maar ook bij haarden met een watermantel. Bij modernisering van een verwarmingssysteem in een gebouw wordt het oude open systeem vaak vervangen door een modern gesloten systeem. Moderne warmtebronnen, zoals gasketels of warmtepompen, kunnen alleen in gesloten systemen werken en fabrikanten bieden geen garantie als ze in een open systeem worden gebruikt.
Hier ontstaat het probleem: hoe moderniseer je een systeem zodat je een gesloten installatie hebt, maar toch de mogelijkheid behoudt om een houtgestookte CV ketel of haard aan te sluiten – warmtebronnen die een open systeem vereisen?
Een gesloten systeem is gezonder voor de installatie en veroudert minder snel
Een gesloten systeem, ook wel een druksysteem genoemd, heeft geen contact met lucht en heeft geen open expansievat. Dit maakt het gezonder, omdat de processen van kalkaanslag tot een minimum worden beperkt. Echter, een gesloten druksysteem zou geen houtgestookte CV ketels moeten ondersteunen – in tegenstelling tot open systemen kunnen deze oververhit raken, wat kan leiden tot een gevaarlijke drukstijging (zonder ontluchtingsmogelijkheid), met als gevolg mogelijke schade aan het systeem. In een gesloten systeem kunnen daarentegen modernere, "delicaatere" warmtebronnen werken, zoals condensatieketels of warmtepompen. Bij deze apparaten is er geen risico op oververhitting. Ze zijn uitgerust met sensoren die het systeem beschermen en zichzelf uitschakelen bij het bereiken van de ingestelde temperatuur.
Houtgestookte CV ketels kunnen bijna uitsluitend in een open installatie worden geïnstalleerd
Een Houtgestookte CV ketel moet vanwege zijn specifieke eigenschappen in een open installatie blijven, uitgerust met een open expansievat. Het installeren in een gesloten druksysteem is wettelijk verboden, tenzij de fabrikant van de ketel expliciet andere mogelijkheden aangeeft. Als er in huis een gesloten systeem is met radiatoren of vloerverwarming, en men daarnaast de ketel op vaste brandstoffen als noodoplossing wil behouden, moet er een korter open systeem worden gecreëerd waarin de ketel kan worden geplaatst. Dit deel van de open installatie moet worden gekoppeld aan de gesloten installatie, zodat de warmte van de ketel naar de radiatoren of vloerverwarming kan worden overgedragen. Dit wordt gedaan met behulp van een warmtewisselaar / platenwisselaar.
Aansluiten van een houtgestookte CV ketel op een gesloten systeem met behulp van een platenwarmtewisselaar
Een platenwarmtewisselaar is een klein apparaat, bestaande uit een pakket hardgesoldeerde stalen platen, met twee stromingskanalen. Eén kanaal wordt direct aangesloten op de open kringloop van de ketel op vaste brandstoffen. Het andere kanaal wordt aangesloten op de gesloten, drukgevoelige installatie. Wanneer er aan beide kanten stroming is, mengen de vloeistoffen zich niet, maar vindt er wel warmteoverdracht plaats tussen de twee.
Het aansluiten van een houtgestookte CV ketel op een gesloten systeem met behulp van een warmtewisselaar is niet ingewikkeld, maar moet zorgvuldig worden gepland. Ook de juiste keuze van de platenwarmtewisselaar is van belang, zodat deze geschikt is voor de ketel op vaste brandstoffen.
Schema voor het aansluiten van een houtketel via een warmtewisselaar
Hieronder vindt u een vereenvoudigd schema van een installatie waarin een platenwarmtewisselaar wordt gebruikt om twee systemen - een gesloten en een open systeem - met elkaar te verbinden. Het aansluiten van de houtketel via de warmtewisselaar gebeurt op een eenvoudige manier. Alles wat zich links van de warmtewisselaar bevindt, is een open installatie met een beveiliging in de vorm van een expansievat, waarin de houtketel werkt.
Alles wat zich rechts van de warmtewisselaar bevindt, is een gesloten installatie, in dit geval bedoeld om de warmte op te nemen.
Het schema is vereenvoudigd en kan aanzienlijk worden uitgebreid. Zo kan bijvoorbeeld aan de gesloten zijde aan de rechterkant een extra warmtebron worden gekoppeld die geschikt is voor werking in een gesloten systeem. Dit kan een warmtepomp, gasketel, elektrische ketel of iets dergelijks zijn.
Onderdelen van het open CV-systeem volgens het aansluitschema:
- Houtketel
- Circulatiepomp
- Expansievat
- Warmtewisselaar (Platenwarmtewisselaar)
Onderdelen van het gesloten CV-systeem:
- Warmtewisselaar (Platenwarmtewisselaar)
- Circulatiepomp
- Afnamecircuit, zoals vloerverwarming of radiatoren
Keuze van een warmtewisselaar voor een houtketel
De correcte werking van een dergelijk systeem hangt af van een zorgvuldig geselecteerde warmtewisselaar voor de houtketel. Een veelvoorkomende fout (zelfs door vakmensen) is het kiezen van een te kleine warmtewisselaar, wat resulteert in het onvermogen om voldoende warmte naar het verwarmingssysteem over te dragen, of zelfs in het oververhit raken van het circuit van de houtketel.
Een veelgemaakte fout is het kiezen van een warmtewisselaar met een vermogen (uitgedrukt in kW) gelijk aan dat van de ketel. De enige effectieve parameter die de efficiëntie van een platenwarmtewisselaar bepaalt, is echter de oppervlakte van de platen.
Het bedrijf Nordic Tec, leverancier van warmtewisselaars, adviseert om een basisomrekenfactor te hanteren: namelijk 0,3 m² plaatoppervlak van de warmtewisselaar per 10 kW vermogen van de houtketel. Dit garandeert in principe een goede werking gedurende vele jaren. Uiteraard is deze omrekenfactor ontwikkeld voor platenwarmtewisselaars van het merk Nordic Tec en kan enigszins afwijken voor warmtewisselaars van andere merken (de platen kunnen verschillen in de zogenoemde warmteoverdrachtscoëfficiënt).
Is het mogelijk om een houtketel in een gesloten circuit te installeren?
Vanwege de bovengenoemde redenen moet het installeren van houtketels in een gesloten circuit worden vermeden. De wetgeving op dit gebied staat deze mogelijkheid toe, maar stelt aanvullende voorwaarden, zoals de installatie van extra beveiligingen. Deze omvatten bijvoorbeeld een extra koelingsventiel of een extra buffer om de warmte af te voeren.
Het blijkt echter vaak dat het installeren van een platenwarmtewisselaar, mits deze correct is gekozen, een eenvoudigere oplossing is.
Laat een reactie achter